Zaczyna się nowy rok kalendarzowy, a więc i pragmatycznie z tej okazji udostępniam kalendarz dni świątecznych w Szwecji w 2019 (na końcu wpisu) oraz poruszam kilka spraw odnośnie pracy w święta, stawek, nadgodzin etc.
Pisałam prawie trzy lata temu na temat dni wolnych w Szwecji i tego jak się tu pracuje. Tekst był krótki, dość pobieżny i teraz po upływie tak długiego czasu, chciałabym coś do niego dodać. A następnie przejść do dni wolnych w tegorocznym kalendarzu. Stary tekst dostępny do przeczytania tutaj (klik).
Nie zamierzam wychwalać Szwecji pod niebosa (bo mój ojciec już tego nie zniesie), jednak dopowiedzieć parę zdań do starego tekstu, w którym trochę poleciałam po bandzie, i fakt, Szwecja jawi się w nim niczym kraina idealna, a Wy Polaczki siedźcie tam u siebie w gnoju… Otóż nie. Prawda jest taka, że okres intensywnego zakochania mi minął, podobno trwa średnio dwa lata, a więc i tak ciagnął się dużo dłużej niż przeciętnie. Nie chcę jednak tworzyć złudnej wizji krainy idealnej, a Polski demonizować, jak to zrobiłam wcześniej. Nie będę się zawile tłumaczyć, poglądy można zmienić i nie trzeba za to przepraszać. Podtrzymuję – ukochałam Szwecję, więc tak czy inaczej, odbieram ją bardziej pozytywnie niż inni, a co za tym idzie, przychylniej o niej się wypowiadam, choć obecnie staram się to robić obiektywniej.
Wracając do dzisiejszego tematu.
Odnośnie stawek w dni czerwone, czyli świąteczne, a więc z założenia wolne:
Stawka w dzień czerwony powinna być podwójna. Czyli 100% więcej niż zazwyczaj. Bez znaczenia czy to dniówka czy godzinówka. W przypadku umów na etat, wszystko oblicza księgowa, ale i tak ostatecznie powinno się płacić dwa razy więcej niż za zwykły dzień.
I tu chciałabym poruszyć kwestię słówka „powinno”. Otóż tak, powinno. A jak to wygląda w praktyce? Tu bywa różnie. Pracując u polskiego pracodawcy kilka lat temu zostałam poinformowana, że firma w czerwone dni pracuje, więc i ja też będę. Za zwykłą stawkę, a jakże by inaczej. I to jest niezgodne z prawem. To nie była branża, która w święta musi działać, jak np. gastronomia czy hotele. Jak pisałam ostatnim razem, pracodawca może się zapytać pracownika czy mógłby przyjść w taki dzień, wtedy stawka jest podwójna. Jeśli to pracownik chce sam pracować i proponuje to pracodawcy, wtedy stawka jest zwykła, plus czasami procent od szefa za chęci, ale nie jest to przymusowe. I tak właśnie zazwyczaj prywaciarze wykorzystują ludzi. Płacą im normalnie za dzień świąteczny. I nikt się nigdzie nie skarży, bo komu ma się poskarżyć pan, który nie zna żadnego języka oprócz ojczystego, który nie jest szwedzkim? Albo nie chce stracić pracy i boi się, że jeśli odmówi, to nie będzie dostawał grafiku. Co też jest nagminne u prywaciarzy naciągaczy i oczywiście nielegalne, taka sprawa może się skończyć w sądzie. Rada jedna – pracując staraj się znać swoje prawa i je egzekwować.
Kwestia nadgodzin wygląda podobnie. Płacone powinno być dodatkowo jeśli to szef zażąda lub poprosi, żeby się stawić w robocie. Jeśli pracownik z własnej woli chce rypać więcej i pyta o dodatkowy grafik, to za normalną stawkę. Soboty powinny być płatne 150%, niedziele 200%, czyli tak jak święta. I tu też proszę tak jak poprzednio zwrócić uwagę na słowo „powinny”. Dodatkowo branże normalnie działające w weekendy raczej nie stosują tych stawek.
W czasie pracy obowiązuje przerwa na lunch. W ramach ciekawostki w języku szwedzkim to słowo funckjonuje tak jak w angielskim, jako okołopołudniowy (11-15) posiłek, obiad. Tyle, że po szwedzku czyta się luncz. Zazwyczaj są też przerwy na fikę, która jest święta. Jeśli fiki nie ma w ciągu dnia albo nie wolno samemu, to znaczy że pracodawca naciągacz.
Dni świąteczne, czyli helgdagar w 2019 roku w Szwecji, zwane również rödadagar (czerwone dni):
1 stycznia – Nowy Rok (Nyårsdagen)
6 stycznia – Trzech Króli, zwane Dniem Trzynastym (Trettondedag jul)
19 kwietnia – Wielki Piątek (Långfredagen)
21 kwietnia – Wielkanoc (Påskdagen)
22 kwietnia – Poniedziałek wielkanocny (Annandag påsk)
1 maja – międzynarodowy dzień wolny (Första maj)
30 maja – Wniebowstąpienie (Kristi himmelfärdsdag)
6 czerwca – Narodowy Dzień Szwecji (Sveriges nationaldag)
9 czerwca – Zesłanie Ducha Świętego (Pingstdagen)
22 czerwca – Midsommardagen (najważniejsze święto w roku, początek lata)
2 listopada – Wszystkich świętych (Alla helgons dag)
25 grudnia i 26 grudnia – Święta Bożego Narodzenia
I na koniec mała uwaga. Przed niektórymi świętami występuje przeddzień czyli wigilia danego święta i wtedy pracuje się tylko pół dnia albo wcale, w zależności od pracodawcy. I do takich dni należą dzień (piątek) przed Midsommarem oraz 24. grudnia.
Udanego planowania urlopów!
przystanek59.com 