Pogoda coraz bardziej jesienna. Wszyscy smarkają, kaszlą i chodzą do pracy z bolącą głową. Włączam jesienną playlistę i resztki energii odpływają na krze, z góry lodowej, która przywaliła w Titanica… Człowiek marzy tylko o zawinięciu się w koc z kubkiem czegoś ciepłego w ręku. Może być grzane wino. A kto zabroni?
Naprawdę nie chce się uczyć w obecnej sytuacji. Gorzej, bo terminy zadań gonią. W związku z nożem na gardle w szkole językowej, pomyślałam, że w ramach dzisiejszego Skaniedziałku, przybliżę jak można zacząć uczyć się języka szwedzkiego w Szwecji. Bo nauka jest darmowa. Serio. I jeszcze dopłacają. Nie kłamię.
Naukę szwedzkiego zaczyna się od poziomu szkoły podstawowej dla dorosłych. Cały ten etap to SFI (svenska för invandrare, czyli szwedzki dla imigrantów). Żeby się zapisać na kurs trzeba mieć personummer, taki szwedzki pesel, choć i to nie jest konieczne. Jeśli ma się tu rodzinę, można zacząć kurs w trakcie procesu czekania na numer.
Całe SFI składa się z kilku etapów. I każdy z nich jest darmowy. W mojej szkole wypożyczano również uczniom podręczniki do końca semestru. Więc jedyny koszt jaki poniosłam to długopis i zeszyty. I dojazd.
Etap A jest dla osób nie potrafiących posługiwać się alfabetem łacińskim. To zajęcia przygotowawcze do kolejnych kursów, tak aby zniwelować różnice wynikające z niemożności korzystania z tego samego systemu znaków. Nauka czytania i pisania.
Kolejna fazą jest grupa B, gdzie już uczymy się szwedzkiego od podstaw, to znaczy ćwiczymy czytanie prostych czytanek, liczenie, czasowniki, proste zdania. Po tym etapie już czeka nas państwowy test, który uprawnia do rozpoczęcia kolejnego kursu.
Kurs C jest dla średniozaawansowanych, ale nie tylko. Trafiają tu też od razu osoby, które ukończyły minimum 12 klas, wliczając liceum i ewentualne studia. Założenie jest takie, że tacy ludzie, mający wykształcenie wyższe albo podobne, szybciej i łatwiej się uczą, a więc nie trzeba na nich poświęcać czasu w grupie B. Czasem to pomaga, niektórym szkodzi. Spotkałam się z ludźmi, którzy przed SFI nie mieli do czynienia w ogóle z językiem szwedzkim, poza sklepowym hej, hej! i trafili do grupy, w której ludzie już rozmawiali. Byli całkowicie zagubieni. Ten kurs też kończy się testem.
Ostatnim etapem jest grupa D, której egzamin końcowy jest równocześnie kończącym całe SFI i tym samym zdając go, otrzymujemy dokument zakończenia tego etapu szkoły. Można iść krok dalej i próbować sił w odpowiedniku liceum dla dorosłych, ale to już inna baja, opowiem ją innym razem. Nazwy tego kursu zmieniają się… Obecna jest inna niż ta, w której ja zaczynałam. Muszę zweryfikować informacje i wtedy napiszę coś na ten temat.
SFI jest bardzo elastyczne. Ogromnie elastyczne. Zapisując się na kurs trzeba co prawda czekać mniej więcej miesiąc na spotkanie z pedagogiem i kolejny czas na dołączenie do grupy bądź rozpoczęcie kursu. W Centrum SFI, miejscu gdzie się aplikuje do szkoły, możemy zostać poddani testowi, to w przypadkach, kiedy coś tam po szwedzku śmigamy. Test ma sprawdzić na poziomie jakiej grupy jesteśmy. Jeśli po szwedzku ni chu chu to trafimy do grupy początkującej. Każda kommuna, odpowiednik polskiej gminy, ma swoje szkoły. A nasza rejonówka zazwyczaj znajduje się w pobliżu miejsca zameldowania.
Apropos dołączania do grupy. Każda z grup przerabia ten sam materiał w kółko, np. przez pół roku. Więc może zdażyć się tak, że dołączymy do grupy, która jest w połowie podręcznika. Nie ma się czym przejmować, nadrobimy albo uzyskamy te informacje po pewnym czasie, kiedy nauka zatoczy koło i znów pojawi się dany materiał.
Można również zacząć SFI ze świeżą grupą, która dopiero rusza w całości w nowym składzie. Zazwyczaj tak zaczynają grupy C dla tak zwanych academic people, czyli tylko i wyłącznie dla tych, co ukończyli minimum 12 klas w swoich rodzimych krajach. Jak wspomniałam, oczekuje się od nich szybszej nauki i sporo pracy własnej.
Testy państwowe są raz w miesiącu. Możemy wnioskować o przystąpienie do takiego testu, ale to zazwyczaj nauczyciel ustala czy możemy go już pisać. Jeśli jesteśmy oblatani w szwedzkim, możemy skończyć całą szkołę bardzo szybko. Zauważyłam jednak, że u naszych rodaków nauka na tym etapie trwa zazwyczaj 1,5 roku w trybie wieczorowym i tylko dwa dni w tygodniu, jeśli w tym czasie nie rzucą szkoły. Jednakże jeśli ktoś mówi i pisze po szwedzku dobrze oraz trafi od razu do zaawansowanej grupy, może się załapać na najbliższy test i skończyć szkołę zaledwie w kilka tygodni.
Do wyboru mamy zajęcia dzienne, zazwyczaj od 8:00 do 12:00, zajęcia wieczorowe (17:30-20:30 w trybie całotygodniowym lub kilkudniowym), zajęcia flex (trzeba uczestniczyć w minimalnej ilości godzin zajęć w tygodniu, ale sami wybieramy, w których) oraz zajęcia na dystans, gdzie całą pracę wykonujemy sami i co miesiąc piszemy test. Nie polecam tych ostatnich osobom z małą samodyscypliną i takim, które nie mają możliwości ćwiczenia języka w mowie z kimś postronnym.
Wszystko co wspomniałam odbywa się bezpłatnie. A co z tą górą kasy, którą dostajemy? Niestety na etapie SFI Europejczyków nie obowiązują żadne stypendia. Dopiero udając się na Komvux, czyli podejmując kolejny etap edukacji, możemy starać się o taki studencki zasiłek. I zazwyczaj jest tak, że go dostajemy. Z założenia, stypendium od poziomu gymnasium, czyli następnego, przysługuje każdemu.
System edukacji zmienia się i ewoluuje. Coś co działo się kiedy ja korzystałam z SFI, może nie mieć miejsca obecnie. Starałam się zebrać aktualne ogólniki, które pozwolą mieć podstawowe pojęcie, jak wygląda pierwszy etap nauki języka szwedzkiego sponsorowany przez państwo. Powodzenia w nauce!
przystanek59.com 